ଗ୍ରୀଷ୍ମ ବର୍ଣ୍ଣନା

କ୍ରମେ ମଧୁ ଶେଷ ହୋଇଲା ପ୍ରବେଶ ହୋଇଲା ଗ୍ରୀଷମ ସମୟେ।
କରମାଳିକର ମହା ଖରତର କମଳ କୁମାର ପରାୟେ।
ସୁଜନେ, କି କହିବା ମହୀ ତପତ।
କରାଇଲା ନୃତ୍ୟ ପଥିକ ପଦକୁ ସଂଗ୍ରାମଭୂମି ଅଶ୍ୱମତ ।୧।

କଶଳ ନର୍ତ୍ତକୀ ଭ୍ରମରୀ ପରାୟେ ଭ୍ରମିଲେ ବାତଚକ୍ରମାନେ।
କୁଟୁମ୍ବୀ-ଦୀନଜନ ମନ ପରାୟେ ସନ୍ତାପୀ ହେଲେ ଏକାଦିନେ।
ସୁଜନେ, କୃଶ ହୋଇଲା ନଦୀ ଜଳ।
କାନ୍ତ ଘନରସ ବିହୀନେ ଯେମନ୍ତ ଦିଶନ୍ତି ବିରହିଣୀ କୂଳ ।୨।

କୁରଙ୍ଗ-ନୟନା ନୟନ-ତରଙ୍ଗ ବଳି ମୃରଙ୍ଗ ବଳି ମୃଗ ତୃଷ୍ଣା ଦିଶିଲେ।
କଳାମେଘ କୋଳେ ବିଜୁଳି ପରାୟେ ବନେ ବନଅଗ୍ନି ହସିଲେ।
ସୁଜନେ, କାହିଁ ତୃଣରାଜେ ଫୁଟନ୍ତି।
କାମିନୀ ସୁରତ କାଳେ ମନ ମନ ଶବଦ ପରାୟେ ଘଟନ୍ତି ।୩।

କୃପଣ ସାମନ୍ତ ସେବକ ପରାୟେ ତାପ ଜର୍ଜ୍ଜର ସୂର୍ଯ୍ୟକାନ୍ତ।
କାନ୍ତରହିତ କାନ୍ତାପ୍ରାୟେ ହୋଇଲେ ସରସୀମାନେ ବେଶଅନ୍ତ।
ସୁଜନେ, କେବଳ ଭକ୍ତରଙ୍କ ପ୍ରାୟେ।
କଚ୍ଛପ, ମତ୍ସ୍ୟ, ମଣ୍ଡୁକମାନଙ୍କର ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଲା କାୟେ ।୪।

କମଳ ବିରହେ କରିବର ରହେ ମହାଗଗନ ଆଶ୍ରେ କରି।
କର୍ଦ୍ଦମରେ ପଡ଼ି ଫେନମୁଖେ ରଡ଼ି ଛାଡ଼ନ୍ତି ଗନ୍ଧର୍ଗ ବଇରୀ।
ସୁଜନେ, କୁଞ୍ଜ ଭିତରେ ପକ୍ଷୀମାନେ।
କେବଳ ଯୋଗୀ ଧ୍ୟାନ କଲା ପରାୟେ ନିଶ୍ଚଳେ ରହିଲେ ମଉନେ ।୫।

କରିବାକୁ ପ୍ରାଣେ ରକ୍ଷା ନିଜପ୍ରାଣ ପରକୁ ଦେଲା ପ୍ରାୟେ ହୋଇ।
କୋକମୃଗ ଯାଇ ଭୟକୁ ପକାଇ ସିଂହ ଛାଇରେ ହେଲେ ଛାଇ।
କୋବିଦେ, କୁଣ୍ଡଳୀକୁଳ ଏହି ରୂପେ।
କଳାପି କଳାପ ତଳରେ ରହିଲେ ପାଇ ବିପତ୍ତିକି ଆତପେ ।୬।

କହିଁଗଲା ବନଲତା ଶୋଭାବନ କାନ୍ତହତ କାନ୍ତା ପରାୟେ।
କରିଥିଲା ସିନା ବସନ୍ତ ତାହାକୁ ନବ ପଲ୍ଲବେ ତୋରାମୟେ।
କୋବିଦେ, କାଳେ ସେ ଅନ୍ତର ହୋଇଲା।
କନ୍ଦର୍ପ ଦର୍ପ ରହିତ ହୋଇ ସଖା ଅଭାବେ ହୃଦରେ ଶୋଇଲା ।୭।

କୁଞ୍ଜେ କୁଞ୍ଜେ ବସି ଝିଙ୍କାରି ଡାକିଲେ କାମକେଳି ବାଟ ପଡ଼ିଲା।
କୁସୁମ କାଣ୍ଡ ମଣ୍ଡି ହୋଇ ଅର୍ଜୁନ ବିଯୋଗୀ ହୃଦୟ ତାଡ଼ିଲା।
କୋବିଦେ, କଉଁ ପଥିକ ତାପ ବଳେ।
କରନ୍ତେ ଗମନ ଶ୍ରମପାଇ ଯାଇ ବସନ୍ତି ବହୁପାଦ ତଳେ ।୮।

କୃପଣ ଧନ ସଞ୍ଚିଲାପ୍ରାୟେ ମଧୁ ସଞ୍ଚିଲେ ମଧୁକରମାନେ।
କେ ଜଳଛତ୍ର ପବିତ୍ରମାନେ ଦେଲେ ବ୍ରାହ୍ମଣକରେ ସ୍ଥାନେ ସ୍ଥାନେ।
ସୁଜନେ, କଉଁ ଈଶ୍ୱର ଅନୁଗ୍ରାହୀ।
କର୍ପୂର ଚନ୍ଦନ ଅଙ୍ଗେ ବୋଳି ହୋଇ ଧାରାମଣ୍ଡିତ ପୁରେ ରହି ।୯।

କେ ଗୀତ କବିତ୍ୱ ବେଣୁ ବୀଣା ନୃତ୍ୟରଙ୍ଗେ ଦିନମାନ ହରନ୍ତି।
କେ ବସି ଏକାନ୍ତେ କାମିନୀ ସଙ୍ଗତେ ଚନ୍ଦନ ପିଚିକା ମାରନ୍ତି।
ସୁଜନେ, କେ କରେ ନଉକା ବିହାର।
କେ ସ୍ୱେଦ ଭୟରେ କରତଳୁ ତାଳବୃନ୍ତ ନ କରଇ ବାହାର ।୧୦।

କେ ଦିନ ଶେଷରେ ଦିନକର-କରେ ତାପପାଇ ଜଳେ ବୁଡଇ।
କେ ମହା ବିକଳେ ବସି ଶୀତ ସ୍ଥଳେ ଶୀତଳ ପବନ ଲୋଡ଼ଇ।
ସୁଜନେ, କେତେ କହିବି ଏ ପ୍ରସଙ୍ଗ।
କେବଳ ଶୀତକାରକ ଦ୍ରବ୍ୟବିନୁ ଆନ ଲୋଡ଼ିଲା ନାହିଁ ଅଙ୍ଗ ।୧୧।

କାନ୍ତ ପ୍ରବଳ ଗ୍ରୀଷମରେ ବିକଳ ହୋଇ ସକଳ ଗୋପାଙ୍ଗନା।
କରିବେ ବୋଲି ଜଳକ୍ରୀଡ଼ା ଚଞ୍ଚଳ ହୋଇଲେ ଚଞ୍ଚଳ ନୟନା।
ସୁଜନେ, କମଳା କୁଟିଳ କୁନ୍ତଳା।
କାମ କେଳିକଳା କୁଶଳା ସୁଶୀଳା କେତକୀ ଗୌରୀ ପ୍ରେମଶୀଳା ।୧୨।

କରୀ-କୁମ୍ଭସ୍ତନା କୋକିଳ ବଚନା କୁନ୍ଦକଳି ଚାରୁଦଶନା।
କୁଟିଳ ଦଶନା ପ୍ରସନ୍ନ ବଦନା ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ନେହଘନା।
ସୁଜନେ, କୂପକ-ନିତମ୍ବ ଶୋଭନା।
କେଶରୀ-ମଧ୍ୟମା କଉତୁକ ସୀମା କୁଞ୍ଜବନ କେଳିଲୋଭନା ।୧୩।

କଳାକର ହାସୀ, କମଳ ସୁବାସୀ କ୍ରୀଡ଼ା-ମାନସ କଳହଂସୀ।
କୃଷ୍ଣ ମନମୀନ-ଆକର୍ଷ ବଡ଼ଶୀ କନ୍ଦର୍ପ ଦର୍ପ-ତମଶଶୀ।
ସୁଜନେ, କାମତରଙ୍ଗିଣୀ ତରଣୀ।
କରନ୍ତେ ଗଗନ ଅତି ଶୋଭବନ ଦିଶଇ ଧରଣୀ ସରଣୀ ।୧୪।

କଳରବ କରେ କନକ କିଙ୍କିଣୀ ବାଜଇ ବାଜେଣୀ ନୂପୁର।
କାମ ପ୍ରହଣ୍ଡ ମଣ୍ଡାଇ ନେଲାପ୍ରାୟେ ଶୁଭଇ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୁସ୍ୱର।
ସୁଜନେ କମଳ ବିଞ୍ଚିଲା ପରାୟେ।
କିଶଳୟ ପାଦପନ୍ତି ବିକାଶନ୍ତି ପଦପଦକେ ସୁଖମୟେ ।୧୫।